Ağrotur, Kıbrıs”ın güneybatısında, Limasol ilçesi yakınlarında yer alan İngiliz askeri üssüdür. Bu bölge, İngiliz askeri varlığının olduğu en eski yerlerden biridir ve 1950″lerde EOKA adlı bir Kıbrıslı Rum örgütü tarafından İngiliz yönetimine karşı gerilla savaşı yürütülmüştür. Bugün, Ağrotur”daki İngiliz üssü, Kıbrıs”ta bulunan iki İngiliz askeri üssünden biridir ve Birleşik Krallık”ın Doğu Akdeniz”deki stratejik çıkarlarına hizmet etmektedir.
Dikelya ise, Kıbrıs”ın güneydoğusunda, Larnaka ilçesi yakınlarında bulunan İngiliz askeri üssü ve toprağıdır. Burası da, Birleşik Krallık”ın Kıbrıs”ta bulunan iki İngiliz askeri üssünden biridir ve Kıbrıs”ta 1960″larda yaşanan çatışmalar sırasında önemli bir rol oynamıştır. Bugün, Dikelya”daki İngiliz üssü, birçok İngiliz askeri birliğinin yanı sıra, İngiliz ve Amerikan hava kuvvetlerinin de kullanımına açıktır. Ayrıca, Dikelya”da İngiliz toprağı olarak kalan birkaç köy de bulunmaktadır.
- Ağrotur ve Dikelya, Birleşik Krallık”ın Kıbrıs”ta bulunan iki İngiliz askeri üssünden oluşmaktadır. İki üs de stratejik konumları nedeniyle Birleşik Krallık için önemlidir.
- Ağrotur, Kıbrıs”ta bulunan İngiliz askeri üsleri arasında en büyük olanıdır ve Kıbrıs Cumhuriyeti topraklarının %3″ünü kaplamaktadır.
- Dikelya”daki İngiliz askeri üssü, Akdeniz”deki en büyük İngiliz askeri üslerinden biridir. İngiliz Hava Kuvvetleri de burada bulunan RAF Akrotiri ile birlikte kullanmaktadır.
- İngiliz askeri üsleri, Kıbrıs”ta kalıcı bir İngiliz askeri varlığı sağlamak amacıyla 1960″larda İngiliz hükümeti tarafından kurulmuştur.
- İngiliz toprağı olarak kalan Dikelya”da, İngiliz hukuku geçerlidir ve bölgedeki vatandaşlar İngiliz vatandaşı olarak kabul edilirler.
- İngiliz askeri üslerinde, İngiliz ve Kıbrıslı Rumlar arasında zaman zaman gerilimler yaşanmaktadır. Özellikle, İngiliz askeri personelinin yaptığı eğitim tatbikatları ve uçuşlar, çevre halkı tarafından rahatsızlık yaratabilir.
- İngiliz askeri üsleri, Kıbrıs”ta bulunan birçok tarihi ve kültürel mirasa da ev sahipliği yapmaktadır. Örneğin, Ağrotur”da bulunan Kıbrıs Kırsal Kalkınma Müzesi, Kıbrıs”taki tarımsal gelenekleri ve yaşam tarzını sergilemektedir.
- İstasyon, çevresinde yer alan doğal güzellikleri ve tarihi yerleriyle de dikkat çeker. Özellikle, İstasyona yakın olan Cape Greco adlı doğal park, Kıbrıs”ın en güzel yerlerinden biridir.
- İstasyonun yakınlarındaki plajlar, deniz sporları için popüler yerlerdendir. İngiliz askeri personeli ve Kıbrıs”ta yaşayan İngiliz vatandaşları, burada yüzme, sörf, dalış ve balık avı yapabilirler.
- İstasyon, bazı ünlü filmlere de ev sahipliği yapmıştır. Örneğin, 1984 yılında çekilen “The Jigsaw Man” adlı filmin bazı sahneleri Ayios Nikolaos İstasyonu”nda çekilmiştir.
Kıbrıs”ın bağımsızlığı sonrasında, Ağrotur ve Dikelya”nın İngiltere tarafından kontrol altında tutulması, Kıbrıs hükümeti ile İngiltere arasında bir dizi anlaşmazlığa neden olmuştur. Özellikle, bu bölgelerin çevresindeki deniz ve kara sınırlarının belirlenmesi, İngiltere”nin bu bölgelerdeki egemenliğine ilişkin hukuki tartışmaları beraberinde getirmiştir.
Kıbrıs”ın bağımsızlığından sonra, Ağrotur ve Dikelya”nın İngiltere tarafından kontrol altında tutulması, Kıbrıs hükümeti ile İngiltere arasında bir dizi anlaşmazlığa neden olmuştur. Kıbrıs hükümeti, bu bölgelerin Kıbrıs topraklarının bir parçası olduğunu ve İngiltere”nin bu bölgelerdeki askeri varlığına son vermesi gerektiğini savunmaktadır. Ancak, İngiltere, Ağrotur ve Dikelya”nın stratejik önemine vurgu yaparak, bu bölgelerin İngiltere tarafından kontrol edilmesi gerektiğini savunmaktadır.
Hukuki açıdan ise, Ağrotur ve Dikelya”nın egemenliği ve sınırları hakkında çeşitli hukuki tartışmalar yaşanmaktadır. Kıbrıs hükümeti, bu bölgelerin Kıbrıs topraklarının bir parçası olduğunu ve dolayısıyla bu bölgelerin sınırlarının Kıbrıs hükümeti tarafından belirlenmesi gerektiğini savunmaktadır. Ancak, İngiltere, bu bölgelerin İngiliz toprakları olduğunu ve dolayısıyla sınırlarının İngiltere tarafından belirlenmesi gerektiğini savunmaktadır.
Ağrotur ve Dikelya”nın kontrolü konusundaki bu hukuki ve siyasi tartışmaların sonucunda, 2003 yılında Kıbrıs ve İngiltere arasında bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre, Ağrotur ve Dikelya”nın egemenliği İngiltere”de kalmakta, ancak Kıbrıs hükümeti, bu bölgelerin yönetiminde ve savunmasında İngiltere ile işbirliği yapmaktadır. Ayrıca, bu anlaşma ile Ağrotur ve Dikelya”da yaşayan Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasında özgürce seyahat etme hakkı tanınmıştır.
